22Joods Monument

Ook in Oud-Beijerland zijn in de Tweede Wereldoorlog Joden weggevoerd naar de vernietigingskampen: de families Van den Berg, Boers, Frenkel, Hamme, Den Hartog, Koopman, Van Leeuwen, Rood, Van Tijn en Ullman. Het monument staat hier, omdat veel van deze families in het centrum woonden en zij vanaf deze plek per stoomtram werden weggevoerd naar vernietigingskampen.

Betekenis
De linkerhand is de hand die het dichtst bij het hart ligt. De hand beschermt de Davidster en staat afgewend van de voormalige verzamelplaats. De rug van de hand staat beschermend tussen ster en de verzamelplaats. Het lijkt of de hand wil strelen, een verwijzing naar de ongeboren vrucht in de moederschoot. De ster staat symbool voor het Joodse volk, de hand geeft de vorige generatie weer die het bestaan doorgeeft aan een nieuwe generatie. De sokkel is getekend in dezelfde stijl als die van het beeld van de zittende vrouw dat vlakbij staat.

Het monument is geplaatst ter herinnering aan de 39 mannen, vrouwen en kinderen die zijn vermoord. Het beeld wil deze en toekomstige generaties herinneren waartoe rassenideologieën en discriminatie kunnen leiden. De naam van het monument is ‘Am j’Israel Chai': het volk Israël leeft. Elk jaar wordt hier op 4 mei een herdenking gehouden met een stille tocht, gedichten en muziek.

Deportatie
Op 11 augustus 1942 werden de eerste 17 Joden uit Oud-Beijerland weggevoerd, in leeftijd variërend van 12 tot 59 jaar. Ze vertrokken vanaf halte Marktplein van de RTM. Ruim twee maanden later, op 19 en 29 oktober, volgden nog 9 personen tussen de 6 en 80 jaar. Vóór eind 1942 werden nog 13 inwoners op transport gesteld. Van de 39 dorpsgenoten is met zekerheid bekend dat er 31 in de concentratielampen Auschwitz en Sobibor zijn omgekomen. Zeven inwoners wisten aan dit lot te ontkomen door onder te duiken. Eén gedeporteerde kwam levend terug uit Auschwitz.

Joden in Oud-Beijerland
Het is niet precies bekend wanneer de eerste Joden zich in Oud-Beijerland hebben gevestigd. Het moet in het midden van de achttiende eeuw zijn geweest. Omstreeks 1840 woonden er 165 in Oud-Beijerland; na 1860 nam hun aantal sterk af: 8 gezinnen in 1907, 10 in 1940 met in totaal 39 personen. Tijdens de bloeiperiode had de Joodse gemeenschap haar eigen godsdienstonderwijzer. Alleen de begraafplaats aan de Prinses Irenestraat herinnerde na 1950 nog aan de Joodse inwoners. De synagoge en school werden aan het eind van de veertiger jaren verbouwd tot huishoudschool. Er woonde toen nog maar één Joods gezin in Oud-Beijerland.